Nederland moet in 2050 klimaatneutraal zijn – en in 2030 ruim over de helft van deze doelstelling zijn. Ook willen we de kraan van het Groningse aardgas dichtdraaien. Tegelijkertijd willen we een energierekening die we kunnen blijven betalen. Hoe kunnen we voor deze urgente problematiek op de korte termijn al grote stappen zetten?

Recente rapporten van de Verenigde Naties en het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) leren dat er op de korte termijn vooral meer aandacht uit moet gaan naar de uitstoot van het agressieve broeikasgas methaan. Volgens de Europese Commissie is methaanuitstoot verantwoordelijk voor de helft van de huidige opwarming van de aarde met 1 graad Celsius. Als we in staat zijn de methaanuitstoot in dit decennium terug te brengen met 45 procent, voorkomt dit volgens de VN de opwarming van de aarde met 0,3 graden rond 2040. Daarnaast heeft het terugbrengen van deze methaanuitstoot tot gevolg dat er liefst 255.000 levens en 26 miljoen ton oogst gered kunnen worden.

Het is dan ook prijzenswaardig dat de EU, de VS en enkele andere landen op de Klimaattop in Glasgow een Global Methane Pledge zullen ondertekenen, waarin ze samen beloven hun methaanuitstoot in 2030 met 30 procent te reduceren ten opzichte van 2020. Het gezamenlijke karakter spreekt ons erg aan: Europese solidariteit is cruciaal als het aankomt op het bestrijden van verdere klimaatverandering.

Uit de stukken van Prinsjesdag wordt duidelijk dat onze overheid inziet dat forse investeringen in het bestrijden van verdere opwarming van onze aarde noodzaak zijn. Een bedrag van 7 miljard euro extra kan inderdaad zoden aan de dijk zetten. Maar er blijft veel te doen. In Nederland en in Europa. Hoe kunnen we in Europa de Global Methane Pledge handen en voeten geven?

Restafval

Nederlandse afvalenergiecentrales verwerken restafval uit Nederland en andere Europese landen tot warmte en elektriciteit en voorkomen daarmee dat dit afval wordt gestort en dus voor grote methaanuitstoot zorgt. Tegelijkertijd voorkomen ze dat er energie opgewekt moet worden uit aardgas, kolen en olie, en dat we nog afhankelijker worden van aardgas uit Rusland. De afvalsector zou het uiteraard toejuichen dat het op deze manier voorkomen van Europese methaanuitstoot wordt beloond met een deel van de vrijgemaakte 7 miljard euro in de vorm van bijvoorbeeld SDE-subsidies. Ook zouden wij het idee aanhangen om dit geld in andere CO2-besparende projecten te investeren, zoals de afvang van fossiele en biogene CO2.

Wat we echter niet kunnen begrijpen is dat de import van restafval uit omringende landen door het kabinet economisch onmogelijk gemaakt wordt door de importheffing op afval. Hierdoor neemt de methaanuitstoot in Europa toe, wat haaks staat op de Global Methane Pledge. En de kans op een nog hogere energierekening neemt ook verder toe. Het komt bovendien niet solidair over als wij omringende landen niet willen helpen met een klimaatoptimale verwerking van hun restafval, terwijl we wel een beroep op hen doen voor de verwerking van afvalstromen waar wij onvoldoende verwerkingsmogelijkheden voor hebben, zoals gevaarlijk afval.

Wij roepen het kabinet dan ook op de Global Methane Pledge te omarmen, energierekeningen betaalbaar te houden en daarom de importheffing op afval per 1 januari aanstaande in te trekken. Dat heeft direct positieve klimaatimpact zonder dat de 7 miljard euro aangesproken hoeft te worden. En we laten de burgers daarmee niet in de kou staan.

Rutger Jan Pessers (ARN), Paul Ganzeboom (Attero), Yves Luca (AVR) en Wilfred de Jager (EEW).
Deze vier afvalenergiecentrales (AEC’s) hebben zich verenigd in De Afvalvergroeners.

Bron: Volkskrant, Columns & Opinie oktober 2021